Δυσλεξία

Η δυσλεξία είναι ένα φάσμα, δηλαδή μία ομάδα δυσκολιών η οποία αφορά άτομα όλων των ηλικιών. Θεωρείται πως επηρεάζει περίπου το 10% του πληθυσμού. Είναι μία δυσκολία στην επεξεργασία της πληροφορίας. Οδηγεί σε προβλήματα σχετικά με τους φωνητικούς κώδικες και σύμβολα που συνιστούν την γλώσσα. Είναι ένας συνδυασμός δυνατών σημείων και δυσκολιών που μπορούν να επηρεάσουν την μάθηση, την ανάγνωση, την γραφή, την ορθογραφία και την εύρεση της κατάλληλης λέξης/ονομάτιση. Η δυσλεξία επίσης σχετίζεται με δυσκολίες στην οργάνωση, στη σειροθέτηση/αλληλουχία, τις αριθμητικές/μαθηματικές δεξιότητες και την μνήμη.

Η δυσλεξία είναι μία ειδική μαθησιακή δυσκολία. Συνδέεται με δυσκολίες στη γλωσσική επεξεργασία, στην ανάγνωση και στην γραφή. Όπως ακριβώς οι δυσλεξικοί μαθητές μπορεί να έχουν δυσκολία στην εκμάθηση της μητρικής τους γλώσσας, έτσι ισχύει και κατά την εκμάθηση μίας ξένης γλώσσας. Αυτό είναι απόλυτα φυσικό. 

Οι δυσλεξικοί μαθητές μπορούν να συμμετάσχουν κανονικά στην διδασκαλία μία ξένης γλώσσας, αρκεί να τηρούνται ορισμένοι παράγοντες και να εφαρμόζονται συγκεκριμένες τροποποιήσεις στην διδασκαλία. 

1.       Καθηγητές με ειδική εκπαίδευση στην ένταξη των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στην τάξη.

2.       Σύνταξη και εφαρμογή του κατάλληλου Εξατομικευμένου Προγράμματος Εκπαίδευσης.

3.       Εφαρμογή των κατάλληλων διδακτικών προσεγγίσεων – στρατηγικών. Αυτό περιλαμβάνει τις απαραίτητες τροποποιήσεις για την αποτελεσματική διαφοροποίηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας προς όφελος των μαθητών. 

Η διαφοροποίηση αφορά:  

Α) Τη διαγνωστική αξιολόγηση.

Β) Τη δυναμική αξιολόγηση.

Γ) Το περιεχόμενο της διδασκαλίας.

Δ) Την διαδικασία. Την διδασκαλία μέσω πολλαπλών/εναλλακτικών μεθόδων ανά περίπτωση. Την χρήση πολυαισθητηριακής και βιωματικής διδασκαλίας.

Ε) Τον χαρακτήρα και το είδος της αξιολόγησης. Την εναλλαγή της αξιολόγησης των στόχων, της απόδοσης και του παραγωμένου αποτελέσματος του μαθητή.

Στ) Το μαθησιακό περιβάλλον – την αίθουσα διδασκαλίας και το περιβάλλον αλληλεπίδρασης και μελέτης.

Ζ) Την επίδραση της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε συναισθηματικό και συμπεριφορικό επίπεδο.

Οι παραπάνω παράγοντες διαφοροποίησης σχετίζονται με και επηρεάζουν την διαμόρφωση του εκάστοτε Εξατομικευμένου Προγράμματος Εκπαίδευσης.

Από την άλλη μεριά, ενήλικα άτομα, τα οποία μπορεί να μην διαγνώστηκαν ποτέ με δυσλεξία και βρήκαν από μόνα τους δικούς τους μηχανισμούς εξισορρόπησης κατά την εκμάθηση της μητρικής τους γλώσσας, αργότερα, κατά την εκμάθηση μίας ξένης γλώσσας είναι πολύ πιθανό να συναντήσουν δυσκολίες. Μία ακόμη πλευρά είναι αυτή των χωρών όπως η Ιταλία, όπου το ποσοστό των ατόμων που έχουν καταγραφεί ως δυσλεξικά είναι μικρότερο. Αυτό εξηγείται από την μητρική γλώσσα η οποία στο παράδειγμα αυτό είναι φωνητικά συνεπής ως προς την ορθογραφία της, δηλαδή η αντιστοιχία φωνήματος –γραφήματος είναι απόλυτη. Παρ’ όλα αυτά, κατά την εκμάθηση μίας ξένης γλώσσας όπως της αγγλικής, όπου η ορθογραφία είναι μη συνεπής φωνητικά, είναι κάποιες φορές φανερή η ύπαρξη της δυσλεξίας.

Αυτοεκτίμηση

Η αυτοεκτίμηση είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή μάθηση, καθώς βοηθάει στην κινητοποίηση του μαθητή και οδηγεί στην ευτυχία και ευεξία. Οι μαθητές με δυσλεξία οι οποίοι δεν λαμβάνουν την κατάλληλη υποστήριξη, θεωρούν τους εαυτούς τους αποτυχημένους, χωρίς αυτοπεποίθηση και αναπτύσσουν χαμηλή αυτοεκτίμηση. Οι δάσκαλοι και καθηγητές μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στην αυτοεικόνα ενός δυσλεξικού μαθητή.