Τι είναι η Δυσγραφία;

Η Δυσγραφία είναι μία βιολογική διαταραχή η οποία βασίζεται σε γενετικά και εγκεφαλικά αίτια. Όπως η Δυσορθογραφία, είναι μία διαταραχή της γραφής. Συγκεκριμένα, είναι μία δυσκολία που οφείλεται σε ελλείμματα στη μνήμη εργασίας. Τα άτομα που έχουν Δυσγραφία αποτυγχάνουν να αναπτύξουν κανονικές συνδέσεις ανάμεσα στις διαφορετικές εγκεφαλικές περιοχές που είναι απαραίτητες για την γραφή. Ως αποτέλεσμα, έχουν δυσκολία στην αυτόματη ανάκληση και κατάκτηση της κινητικότητας, στοιχεία απαραίτητα για την γραφή γραμμάτων ή αριθμών. Η Δυσγραφία οφείλεται ακόμα εν μέρει σε θεμελιώδη προβλήματα στην ορθογραφική κωδικοποίηση, το ορθογραφικό κύκλωμα και την γραφοκινητική παραγωγή (οι κινήσεις που αποτελούν την γραφή) σε σχέση με τα χέρια, τα δάκτυλα και τις εκτελεστικές λειτουργίες που εμπλέκονται στην γραφή των γραμμάτων. Το ορθογραφικό κύκλωμα είναι όταν οι γραπτές λέξεις "αποθηκεύονται" στο μάτι του μυαλού και συνδέονται μέσω της αλληλουχίας των δακτυλικών κινήσεων για την κινητική παραγωγή από το χέρι με ανατροφοδότηση από το μάτι.
 

 Η Δυσγραφία είναι μία δυσκολία στην γραφή που αφορά την γραφική εμφάνιση και αναπαραγωγή των αλφαβητικών και αριθμητικών συμβόλων, δηλαδή την δημιουργία των χειρόγραφων γραφημάτων, η οποία συνδέεται με την κινητική εκτέλεση της διαδικασίας.

      Μπορεί να εκδηλωθεί ως ανωμαλίες στην γραφή. Για παράδειγμα: κακή ροή, ανεπαρκής πίεση του μολυβιού στο χαρτί, αντιστροφές στην κατεύθυνση της κίνησης, ανικανότητα για συμμόρφωση με το μέγεθος και το σχήμα των γραμμάτων, λανθασμένη λαβή στο μολύβι.

      Μπορεί ακόμα να εκδηλωθεί ως δυσκολία στην χρήση του διαθέσιμο χώρου: μη συμμόρφωση με τις άκρες του χαρτιού, παρουσία ακανόνιστων κενών ανάμεσα σε γράμματα και λέξεις, ανικανότητα στην τήρηση της γραμμής, η οποία έχει αποτέλεσμα στην τάση να "ανεβαίνει" ή να "κατεβαίνει" σε σχέση με την γραμμή.

      Τέλος, μπορεί να παρουσιαστεί ως μία δυσκολία στην αντιγραφή από τον πίνακα, στα γεωμετρικά σχήματα και εικόνες.

Η γραφή είναι μία πολυδιάστατη διαδικασία και διάφορες από τις συστατικές της λειτουργίες μπορεί να είναι υπεύθυνες για την διαταραχή της γραφής: δυσκολία σχετιζόμενη με την κινητικότητα, δυσκολία στην ολοκλήρωση των γραπτών αναθέσεων, ανεπαρκής ορθογραφία, προβλήματα στην γραπτή έκθεση, όπως στην οργάνωση, επιλογή των λέξεων, προτασιακή δομή και οργάνωση κειμένου. Ο όρος "Δυσγραφία", ο οποίος κυρίως περιγράφει μία διαταραχή της γραφής που επηρεάζει εξίσου την γραπτή αποτύπωση των γεωμετρικών σχημάτων, χρησιμοποιείται μερικές φορές για να αντιπροσωπεύσει μία γενική διαταραχή στο γράψιμο. 

Η Δυσγραφία είναι μία μαθησιακή δυσκολία η οποία επηρεάζει την γραφή. Καθιστά την διαδικασία την γραφής δύσκολη. Μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην ορθογραφία, σε κακό γραφικό χαρακτήρα και στην διατύπωση των σκέψεων σε γραπτή μορφή. Τα άτομα με Δυσγραφία έχουν επίσης δυσκολία με την οργάνωση των γραμμάτων, αριθμών και λέξεων σε μία γραμμή ή μία σελίδα. Αυτό είναι αποτέλεσμα εν μέρει από:

• Οπτικο-χωρικές δυσκολίες: δυσκολία στην επεξεργασία αυτών που βλέπουν τα μάτια
• Δυσκολία στην γλωσσική επεξεργασία: δυσκολία στο να επεξεργαστούν και να διακρίνουν αυτά που ακούνε.

Όπως όλες οι μαθησιακές δυσκολίες, η Δυσγραφία είναι μία ισόβια δυσκολία, παρόλο που ο τρόπος με τον οποίο εκδηλώνεται μπορεί να αλλάζει από καιρό σε καιρό. Ένας μαθητής με αυτήν την διαταραχή μπορεί να επωφεληθεί από ειδικές τροποποιήσεις στο μαθησιακό περιβάλλον. Η διεξοδική, μεθοδική και εντατική εξάσκηση στην εκμάθηση των απαιτούμενων δεξιότητων θα βοηθήσουν τον μαθητή προς την επιτυχία.

Τα συμπτώματα της Δυσγραφίας

Παρακάτω είναι μερικά από τα συνηθισμένα συμπτώματα της Δυσγραφίας. Αυτά τα συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν παρά την επαρκή γνώση και την κανονική εκπαίδευση των παιδιών.

• Πολύ κακή οργάνωση των λέξεων.
  
  
• Συνήθεια στο μπλέξιμο πεζών και κεφαλαίων γραμμάτων.
  
  
• Λανθασμένος τρόπος λαβής του μολυβιού.
  
  
• Αδυναμία στην διατύπωση σκέψεων και ιδεών κατά την γραφή.
  
  
• Συνήθεια ταυτόχρονη προφορική εκφορά των λέξεων κατά την γραφή.
  
  
• Ατελείς και παραλειπόμενες λέξεις.
  
  
• Επίδειξη αδιαφορίας στο γράψιμο και στην ζωγραφική.
  
  
• Σε σπάνεις περιπτώσεις, πόνος κατά το γράψιμο.
  
  
• Διάσπαση κατά την διάρκεια εκτέλεσης γραπτών αναθέσεων.
  
  
• Κυμαινόμενος ρυθμός γραφής ανά περίπτωση, είτε αυξανόμενος, είτε μειωμένος.

Οι τύποι της Δυσγραφίας

Οι ερευνητές έχουν αναγνωρίσει τρεις βασικούς τύπους της Δυσγραφίας. Παρ' όλα αυτά η έρευνα είναι σε εξέλιξη σχετικά με την διευκρίνηση των βασικών αιτιών και τους ειδικούς της τύπους. Κινητική Δυσγραφία

Όπως περιγράφεται στην ονομασία του όρου, τα παιδιά που αντιμετωπίζουν αυτήν την διαταραχή έχουν έλλειψη των δεξιοτήτων λεπτής κινητικότητας. Είναι ανίκανα να αποφύγουν τα λάθη ενώ γράφουν ακόμα και αν αντιγράφουν από κάποια άλλη πηγή. Έχουν ακόμα έλλειψη κανονικού μυϊκού τόνου. Το μοτίβο της γραφής τους είναι λοξό στις περισσότερες περιπτώσεις, αλλά η ορθογραφία τους είναι καλή. Δυσλεκτική Δυσφασία

Σε αυτόν τον τύπο Δυσγραφίας τα παιδιά έχουν έλλειψη ορθογραφικών δεξιοτήτων, αλλά είναι ικανά να γράψουν κοιτώντας την πηγή. Δεν είναι απαραίτητο ότι κάθε άτομο που αντιμετωπίζει επιτυχώς την Δυσγραφία έχει Δυσλεξία. Χωρική Δυσγραφία

Είναι μία κατάσταση όπου τα παιδιά είναι ανίκανα να κατανοήσουν τα διαχωριστικά χαρακτηριστικά ανάμεσα σε λέξεις και γράμματα κατά την γραφή. Μερικές φορές αφήνει πολύ κενό και μερικές φορές καθόλου.

Η Δυσπραξία

Ενώ η Δυσγραφία είναι μία διαταραχή της γραφής, η Δυσπραξία είναι μία διαταραχή του λόγου και των υπόλοιπων κινητικών δεξιοτήτων. Τα παιδιά με Δυσπραξία είναι ανίκανα να ελέγξουν τους μύες τους και να τους συντονίσουν, και, συνεπώς, έχουν δυσκολία στην προφορική παραγωγή λέξεων, στο να κλείνουν τα φερμουάρ, κ.λ.π. Ενώ κάποια παιδιά γεννιούνται με αυτήν την διαταραχή, μπορεί ακόμα να αναπτυχθεί ως αποτέλεσμα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου ή τραύματος. Υπάρχει η περίπτωση του συνδυασμού των διαταραχών Δυσπραξίας και Δυσγραφίας. Τέλος, άτομα όλων των ηλικιών μπορούν να έχουν Δυσπραξία.

Η διαφορά με την Δυσορθογραφία

 Η Δυσγραφία είναι μία ξεχωριστή μαθησιακή δυσκολία και διακριτή από την άλλη διαταραχή της γραφής, την Δυσορθογραφία. Συνοπτικά, η διαφορά της μίας από την άλλη είναι ότι η Δυσορθογραφία είναι μία Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία που αφορά τα ελλείμματα στην ορθογραφία του γραπτού λόγου και οφείλεται σε αδύναμες δεξιότητες κωδικοποίησης, ενώ η Δυσγραφία αφορά ειδικές δυσκολίες στην απόκτηση του κατάλληλου γραφικού επιπέδου της γραφής που οφείλονται, όπως είδαμε παραπάνω, σε διαφορετικές αιτίες ανά υπότυπο.